Khaysa Chile markanx Cerro Armazones [1] Atacama [2] uksan mä telescopio óptico/infrarrojo más grande del mundo [3] ukham lurañ qallanatawayapxi, 39 metros de diámetro ukch'arakïniwa.
2010 maranxa, Consejo del Observatorio Europeo del Sur ukax uka chiqawx uñtawayi mä telescopio europeo más al sur del mundo [4] sat lurañataki, inglés arunx E-ELT [5]; Telescopio Europeo Extremadamente Grande) ukham sutichatarakiwa:
Chiq uñacht'äwi: Armazones uka qullun phallawipa, telescopio del mundo utt'ayañayaki http://t.co/6vUYrwTfyW [6] pic.twitter.com/XwKZPSGtG8 [7]
— FayerWayer (@fayerwayer) June 19, 2014 [8]
Armazones qullux kimsa telescopios de 1.5 m, 84 cm ukat 41 cm de diámetro ukhama [9], walja instituciones chilenas ukhamarak extranjeras ukat del Observatorio Europeo del Sur ukanakaw chikancht'asipxi. Fernando Comerón p'iqinchirix arst'iwa [10] «E-ELT ukampix mä telescopio siglo XXII ukatakix lurayasktana». Uka lurañax amuyataskiw niya tunka maran tukutaspa jall ukhama.