Boliviankir irnaqirinakax aski jubilación uka jikxatañatakiw mayisipki

Bolivia markan sartasïwinakax utjaskakiwa, qhuyan irnaqirinaka (mineros), yatichirinaka (maestros), qullayasiñ utan irnaqirinaka, Jach’a yatintañ utan irnaqirinaka taqi khitinakati Central Obrera Boliviana uksan afilyatanaka ukanakaw unxtasipxi, jubilación uka irxataw mayipxi.
La Paz jach’a markanx kawkhanti k’añaskunakax uksarus aksarus jalnaqapk uka kallinaka, avenidanakaw jist’antata (bloqueadas) Altu markanxa, uka kipkarakiw kawkhti k’añaskunakax aynachar saraqapk ukat makhatanipk uka jach’a avenidas yaqhip pachax jark’antatarakiw uñjasi.
14 uru aka llamayu phaxsitx yatichirinaka, qhuyan irnaqirinakax La Paz jach’a markan kallinakanapanx walpunw ninamitas ukanak phallayapxäna.

Teachers blockading Hernando Siles Ave., the main road between the south and the Town Centre in La Paz

Foto de @tIrA_pIEDRAs via Twitter

COB uksan representantinakapax 70 % ukhat 100% ukhar jubilación ukan chanip irxatayasiñ mayipxi. Jupanakax 30% ukhat 50% ukhamp irxatayasiñpunw munapxi. Funcionarios públicos ukanakax uka mayiwirux janiw sapxiwa.
Aruskipäwinakax sapa kutiw suyt’ayasi, gobiernox COB ukasan representantinakaparux thakhi jist’antäwinak ukjamarak sartsïwinaks suyt’ayxañap mayi. Ukampirus policías ukan warminakapax unxtasiñamp manq’a mutuñar mantañ amtanipxarakiwa.
Policía ukat manifestantes ukanakan ch’axwthaptäwipax Twitter #ConflictosBo uksaw yatiyasïna. Thakhi jist’antäwinakax sarantaskakiwa, aruskipt’äwiw suyt’ataski.

La policía usó gas lacrimógeno entre las calles Ingavi y Yanacocha (La Paz).
Foto de @jesus_alanoca via Twitter

El blogger y analista Raúl Prada jupax bloguero ukhamarak analista ukhamawa ukatx juapan Horizontes Nómadas sutin blogupanw qillqt’i:

La COB se encuentra movilizada por reivindicaciones salariales, en defensa de una jubilación digna, que no es otra cosa que salario diferido, en contra los métodos monetaristas de transferir la solidaridad a los trabajadores, desentendiéndose el Estado de apoyar con un fondo adecuado en la perspectiva de una jubilación digna para todos.

COB ukax sartasïwinakankapxiwa, jubilación digna ukar arxatasa, janiw salario ukax mayitäkiti (…).

Maysatsti, ministro de economía Luis Arce arst’anwa «gobiernox Fondo Solidario ukax akat 30 mararux akat qhipar jubilados ukanakatakix utjaspa ukwa amti» sasina.

Radio gubernamental uksan Patria Nueva, » mayni autoridad ukax qhanancht’i akham sasina COB ukax mä ‘decisión política’ ukwa thaqhi jubilaciones ukat maykpachaxa sasina, janiw askikiti akat qhipar jubilasirinakatakix uka jubilación ukar irxatañ mayiwix mä jan walt’äwispawa».

Boris Bernal jupax blogupanw Centro de Estudios para el Desarrollo Laboral y Agrario (CEDLA) uksan mä anilisis luratw uñt’ayi:

El actual sistema integral de pensiones no garantiza el pago de rentas de jubilación dignas que alcance a los trabajadores para cubrir sus necesidades básicas cuando pasen a ser trabajadores pasivos y las fuerzas físicas y el mercado de trabajo no les permita continuar trabajando.

Jichha sistema integral de pensiones ukax rentas de jubilación dignas ukar janiw garantiskiti (…).

Manqhaxanx uñt’ayaskakiwa, akat qhiapar jubilasirinakatakix jan walt’äwinakax juk’ampispawa:

El panorama para los jóvenes trabajadores y para todos aquellos que vienen aportando al actual sistema así como al que estuvo vigente hasta el 2010 (sistema administrado por las AFP) es más crítico, porque a diferencia de los aportantes antiguos […] dispondrán de una sola fuente, sus aportes, que hará aun más insuficiente el monto requerido para jubilarse.

Akat qhipar jubilasirinakatakix khitinakati jichha sistema (sistema administrado por las AFP) ukar aportapki ukanakatakix jan walt’äwinakaw utjaspa.

Aruskipäwimp qallantama

Amp suma, qillqirinaka Mantaña »

Guidelines

  • Taqpach amuy qillqatanakax mä moderadoran uñakipatawa. Mayat jilx jan amuy qillqatam apayamti, jan ukax spam ukjamaspawa.
  • Mayninakar yäqañamp uñjama. Jan wali amuy qillqäwinakamp qillqatanakax janiw aprobatakaniti.