Puerto Rico: Ch'axwawinakax qamäwinakanx ñuwasiñ tuqitx utjaskakiwa

Puerto Rico, tuqinxa chaxwawix uñist'ayawayiw qamawinakan nuwasiñ utjki ukanakata mä yaqhip blog tuqinakanxa, jak'at isch'ukisipkaraki kuntix Corte Suprema de Puerto Rico jiskani jan wal sarnaqir jaqinakatakix, kunatix jupanakax janiw jark'aqatapkaspati aka pisqa tunka pusini kamachimpixa kunatix utxki qamawinakan nuwasiñanakax arxatiri tuqitxa. Kunatix jichhakiw khaysa Corte de Apelaciones de San Juan tuqinxa sawayawayatanawa kunatix mä warmix nuwjatatanawa uñstawayi ukat janiw jark'aqatakatanti, jan wali sarnaqatapata.

Puerto Rico tuqinxa jank'akiw yatiyapxatana jan yäqatapata aka pisqa tunka pusini kamachxa (kunatix akax waki kust´at kamachiwa. Ukat ratukirakiw jilir irnaqirinakaru yanap mayipxatan, jan wals luraskpan qalpach warminakaw yaqatañapax aka pisqa tunka pusini kamachinakampix sasaw sapxatanxa kunatix jichhakirakiw yatisi mä chachax warmipar jiwayatapa ukhamanakata.

A las personas y políticos que repiten los disparates de los fundamentalistas religiosos, les tenemos que aclarar que si dos personas del mismo sexo inician una relación sexo-afectiva, del tipo que sea, mantienen una relación de pareja tal y como la define la Ley 54… y si es así, tienen derecho a recibir la protección de esa ley cuando esa relación se torna en una violenta.

Jaqinakar, pulitikunakarux jan wali rurapki ukanakarux jisnawa kunapachatix pä jaqix mä suma jakawi qalltapki kunakastatapasa, kunxamtix aka pisqa tunka pusini kamachix jiski ukhax aka jaqinakax dirichunipxiwa jark´aqatañapax aka kamachimpixa kunapachatix ma nuwasiñar tukuski ukhax.

Yaqha post tuqinakanxa taripayapxiwa aka kamachxa ukat sapxarakiwa irnaqirinakarux wali juchanchatapxaniwa:

Aquellas personas que siguen pensando en destruir la Ley 54 a base de prejuicios moralistas o religiosos, serán juzgadas por la historia como lo que son: enemigos de la humanidad y de los derechos humanos de las mujeres.

Kawkir jaqinakatix lup'isipkaki lakinuquñxa aka pisqa tunka pusi kamachxa jan walitakix ukhax juchanchatapxaniwa kunxamapkitix jaqinakar, warminakar uñisirinaka.

El Movimiento Amplio convocó, junto con otras organizaciones, una protesta/actuación durante Semana Santa frente al Capitolio para denunciar el "fundamentalismo religioso" del gobierno. Foto cortesía de MAMPR.

Foto cortesía de MAMPR.

Blogger Hiram Meléndez Juarbe jaqixa mä rivista uñist'ayawayi, kuntix Corte Supremax janiw sum apnaqapkatanti ukat aka machaq paqallqu kamachixa amtayawayiwa kawkirinakats juchanchataspa ukata ukhamarakiw aka kamachix taripayawayiwa gubirnukir irnaqirinakaparu jaqsuñataki.

Entonces, la deferencia a las ramas políticas que figura prominentemente cuando se cuestiona la Ley 7, se desvanece cuando se cuestionan las escoltas (al punto de inventarse nuevos derechos económicos) y desaparece completamente cuando se enfrenta a la protección de víctimas en relaciones extramatrimoniales bajo el texto claro de la Ley 54.

Ukatsti kunapachatix pulitik kastanakat parlaski aka paqallqu kamachitx ukhax ch´usarukiw chhaxtxi kunapachatix jaqinakaru arxatañatxa parlaski ukhax.

Meléndez Juarbe jaqixa amuyt'iwa kuntix Corte Supremax sawayki uka risulucionax ukham amuyt'asinx, jichha Corte Suprema de Estados Unidos lurt'atax Ronald Dworkin jaqimpixa uchant'asiwayiwa jichha Corte Suprema de Puerto Rico tuqiru.

Sería un error suponer que esta falange derechista está guiada en su celo por alguna ideología o principio político o judicial muy conservador. No parece guiado por ningún principio judicial ni político, solamente por una lealtad partidista, cultural y tal vez religiosa. Se exhorta a la restricción judicial y la deferencia a las legislaturas cuando estos organismos pasan medidas que los conservadores políticos favorecen… Pero la coalición de derecha abandona la restricción cuando golpea la legislación a la que se oponen los conservardores…Ronald Dworkin, la Falange de la Corte Suprema 47-48 (2008)

Ukhamarakiw mä jach'a pantjasiwispawa saña Falange cupix, apnaqatawa mä amtawimpi jan ukasti pulitiku Judicial wali apnaqirinakampi. Janiw sanxamakiti nayraqat Judicial ni pulitikumpi apnaqataspa, jan ukasti mä partidista, cultural inas rilijyun tuqitächi kunawsatix jupanakpach ukhakamakipan sas sapxi. Kunawsatix jupanakpach armxapxi ukham sasax. Ronald Dworkin, Falange khaysa Corte Suprema tuqita 47-48 (2008).

Meléndez Juarbe uñt'ayiwa:

Y es que, con este Tribunal, como señala Dworkin, cuando sea relevante, cuando la ideología económica, religiosa y política esté en juego, emergerán transparentemente esas visiones. Simple y sencillamente. Así es que debemos leer al Nuevo Tribunal Supremo.

Kunawsatix aka Tribunal, wali kust'atakanix kunxamtix uñist'ayki Dworkin jaqixa ukhax jan wal amuyunakax qullqi, rilijiun pulitika anatañ tuqinakankani ukhaw suma qhanstani ukhaw jasakinix, wakisiwa jiwaspach machaq Tribunal Supremo panka ullart´aña

.

*Firuzeh Shokooh sutinix aka pos ukampiw yanapt'asiwayi.

Aruskipäwimp qallantama

Amp suma, qillqirinaka Mantaña »

Guidelines

  • Taqpach amuy qillqatanakax mä moderadoran uñakipatawa. Mayat jilx jan amuy qillqatam apayamti, jan ukax spam ukjamaspawa.
  • Mayninakar yäqañamp uñjama. Jan wali amuy qillqäwinakamp qillqatanakax janiw aprobatakaniti.